อำเภอหัวหิน
- วังไกลกังวล ตั้งอยู่บนถนนเพชรเกษมห่างจากหัวหินไปทางทิศเหนือประมาณ 3 กิโลเมตร พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นโดยใช้พระราชทรัพย์ส่วนพระองค์สำหรับใช้เป็นที่ประทับในฤดูร้อน และพระราชทานแด่สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี ในบริเวณมีพระตำหลักหลายหลัง มีชื่อคล้องจองกัน สร้างอยู่กลางอุทยานไม้้ดอก ไม้ประดับ นานาพันธุ์ โดยมีพื้นที่ด้านหนึ่งติดชายทะเล นอกจากนั้นยังมีพิพิธภัณฑ์หอย ซึ่งเป็นที่รวบรวมเปลือกหอยนานาชนิด วังไกลกังวล เปิดให้เข้าชมทุกวัน ตั้งแต่เวลา 09.00-16.00 ยกเว้นในขณะที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชดำเนินประพระราชฐานไปประทับแรม
- สถานีรถไฟหัวหิน สิ่งที่เป็นเอกลักษณ์ของสถานีรถไฟแห่งนี้คือ พลับพลาพระมงกุฎเกล้าฯ เป็นพลับพลาจตุรมุขสร้างขึ้นในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เดิมมีชื่อว่า พลับพลาสนามจันทร์ ตั้งอยู่ในบริเวณพระราชวังสนามจันทร์ จังหวัดนครปฐม พลับพลานี้มีไว้ในการที่พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าฯเสด็จประทับทอดพระเนตร กองเสือป่าและลูกเสือทั่วประเทศทำการฝึกซ้อมยุทธวิธีเป็นประจำทุกปี หลังจากสิ้นรัชสมัยของพระองค์ การรถไฟแห่งประเทศไทยจึงได้รื้อถอนมาเก็บไว้ เพื่อเป็นการรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ ต่อมาในปีพ.ศ. 2511 สมัยพันเอกแสง จุลจาริตต์ เป็นผู้ว่าการรถไฟฯได้พิจารณาเห็นว่าควรนำเครื่องอุปกรณ์ก่อสร้างของพลับพลา สนามจันทร์มาปลูกสร้างขึ้นใหม่ที่หัวหินเพื่อเป็นที่ประทับขึ้นและลงรถไฟของ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว การดำเนินการก่อสร้างนี้ใช้ช่างฝีมือคนไทยและได้มีการทำพิธีเปิดพลับพลาซึ่ง ได้ตั้งชื่อใหม่ว่า “พลับพลาพระมงกุฎเกล้าฯ”เมื่อวันเสาร์ที่ 6 เมษายน 2517 โดยสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี สถานีรถไฟแห่งนี้เป็นที่เชิดหน้าชูตาของชาวอำเภอหัวหินเป็นอย่างมาก และยังเป็นที่เก็บหัวรถจักรไอน้ำเก่าที่การรถไฟสั่งซื้อมาจากประเทศอังกฤษ หัวรถจักรนี้เคยวิ่งให้บริการในเส้นทางรถไฟก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 สถานีรถไฟหัวหินโทร. 0 3251 1073
- ตลาดโต้รุ่งหัวหิน เป็นสีนันยามราตรีของหัวหิน และเป็นแหล่งรวมอาหารนานาชนิด มีนักท่องเที่ยวชาวไทย และชาวต่างประเทศแวะเวียนไปเสมอ นอกจากนี้ยังมีร้านขายของที่ระลึกจำหน่ายอีกด้วย
- เขาตะเกียบ เขาำไกรลาส เป็นภูเขาสองลูกที่อยู่ใกล้กัน อยู่ห่างจำตัวอำเภอหัวหินไปทางทิศใต้ประมาณ 14 กิโลเมตร มีทางแยกซ้ายมือจากถนนเพชรเกษมที่กิโลเมตร 235 เข้าไปประมาณ 500 เมตร เขาตะเกียบเป็นเขาที่ยื่นออกไปในทะเล มีโขดหินสวยงาม เป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปปางห้ามญาติขนาดใหญ่หันหน้าออกสู่ทะเลยนยอดเขามีทางเดินขึ้นไปสามารถชมทิวทัศน์ของท้องทะเลและตัวเืมืองหัวหินได้อย่างชัดเจน
- สวนสนประดิพัทธ์ อยู่ห่างจากหัวหินไปตามถนนเพชรเกษมประมาณ 9 กิโลเมตร โดยมีทางแยกจากถนนเพชรเกษมที่กิโลเมตร 240 เขาไปประมาณ 500 เมตร สวนสนประดิพัทธ์ อยู่ในความดูแลของศูนย์ทหารราบปราณบุรี มีที่พักลักษณะเป็นบังกาโลเรือนแถว และห้องพัก
- เขาเต่า อยู่ห่างจากตัวอำเภอหัวหินประมาณ 13 กิโลเมตร โดยมีทางแยกจากถนนเพชรเกษมกิโลเมตรที่ 243 - 244 เข้าไปอีกประมาณ 1 กิโลเมตร มีรถโดยสารวิ่งระหว่างหัวหิน - สามแยกเขาเต่า บริเวณเขาเต่ามีหาดทรายที่สะอาด และสวยงามอยู่ 2 แห่ง คือ หาดทรายน้อย และหาดทรายใหญ่ นอกจากนี้ยังมีเกาะขนาดเล็กอยู่ไม่ห่างจากชายฝั่งเท่าใดนัก ทับถมกันอยู่มากมาย และยังมีพระพุทธรูปขนาดใหญ่ หันพระพักตร์ออกสู่ทะเล
- น้ำตกป่าละอู ตั้งอยู่ในเขตป่าละอู มีเนื้อที่ประมาณ 273,125 ไร่ อุดมไปด้วยป่าไม้เขียว ชอุ่ม และสัตว์ป่า นานาชนิด ป่าละอูจัดอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาิติแก่งกระจาน มีหน่อยพิทักษ์อุทยานน้ำตกป่าละอูของกรมป่าไม้ ตั้งอยู่ใกล้อ่างเก็บน้ำก่อนถึงตัวน้ำตกประมาณ 2 กิโลเมตร น้ำตกป่าละอู ประกอบด้วย น้ำตกละอูใหญ่ และน้ำตกละอูน้อย ซึ่งไหลลดหลั่นกันอย่างสวยงามถึง 11 ชั้น สามารถลงเล่นน้ำได้ช่วงที่เหมาะแก่การท่องเที่ยวอยู่ระหว่างเดือนพฤศจิกายน ถึงเมษายน
** การเดินทาง จากตลาดหัวหิน มีทางแยกจากถนนเพชรเกษมไปทางทิศตะวันตก ตามทางหลวงหมายเลข 3219 จนสุดถนนราว 63 กิโลเมตร เลี้ยวขวาเข้าหมู่บ้านฟ้าประทานแล้วเดินทางต่อไปอีกราว 4 กิโลเมตร ในกรณีที่ต้องการพักค้างแรม ติดต่อขออนุญาตพักค้างแรมในเขตอุทยานฯได้ที่หน่วยพิทักษ์อุทยสนน้ำตกป่าละอู อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
อำเภอปราณบุรี
- แม่น้ำปราณบุรี นักท่องเที่ยวสามารถนั่งเรือหางยาวชมทัศนียภาพตลอดลำน้ำไปยังปากน้ำปราณบุรีได้ ซึ่งจะผ่านศาลเจ้าพ่อหลักเมือง ศาลเจ้าแม่ทับทิม ไร่สัปรด หมู่้บ้านชาวประมง และชมนกนานาชนิด
- อ่างเก็บน้ำปราณบุรี ตั้งอยู่ที่ตำบลหนองตาแต้ม กิโลเมตรที่ 253 ห่างจากจุดปากทางเข้าถนนเพชรเกษมประมาณ 17 กิโลเมตร และห่างจากที่ว่าการอำเภอปราณบุรี ประมาณ 20 กิโลเมตร อ่างเก็บน้ำปราณบุรีนี้เกิดจากเขื่อนดินสร้างปิดกั้นแม่น้ำปราณบุรี ภูมิประเทศเป็นหุบเขา มีทิวทัศน์ที่สวยงาม
กิ่งอำเภอสามร้อยยอด
- อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด ตั้งอยู่ในเขตอำเภอกุยบุรี และอำเภอปราณบุรี ห่างจากหัวหินลงมาทางใต้ประมาณ 63 กิโลเมตร อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด มีพื้นที่ทั้งหมด ประมาณ 98 ตารางกิโลเมตร หรือ 61300 ไร่ ลักษณะภูมิประเทศประกอบด้วยภูเขาหินปูนสลับซับซ้อน มีที่ราบน้ำท่วมถึงอยู่ริมชายฝั่งทะเล เป็นที่อาศัยของนกนานาชนิด ซึ่งมีมากในช่วงเดือนพฤศจิกายน ถึงกุมภาพันธ์ เป็นอุทยานแห่งชาติประเภทชายฝั่งทะเลแห่งแรกของประเทศไทย มีสถานที่น่าสนใจ ได้แก่
** จุดชมวิวเขาแดง อยู่บนยอดเขาแดง เวลาที่เหมาะแก่การขึ้นชมวิว คือ เวลาประมาณ 05.30 - 07.00 น. เนื่องจากสามารถชมพระอาทิตย์ขึ้น และทัศนียภาพโดยรอบ ๆ ได้อย่างสวยงาม
การเดินทาง ต้องเดินเท้าจากที่ทำการอุทยานฯประมาณ 400 เมตร
** คลองเขาแดง เหมาะต่อการล่องเรือชมทิวทัศน์ และสัตว์นานาชนิดในระบบนิเวศน์ป่าชายเลน เวลาที่เหมาะแก่การล่องเรือ คือ ประมาณ 16.00 - 17.00 น. เพราะอากาศไม่ร้อน และสามารถชมพระอาิทิตย์ตกได้อย่างสวยงาม
** หาดสามพระยา ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ประมาณ 5 กิโลเมตร เป็นหาดทรายขาวสะอาดร่มรื่นด้วยแนวสนทอดยาว 1 กิโลเมตร เหมาะสำหรับเล่นน้ำ และตั้งแคมป์พักแรม
** หาดแหลมศาลา และถ้ำพระยานคร อยู่ที่บริเวณเขาเทียนใกล้บ้านบางปู ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ไปทางทิศเหนือ ประมาณ 17 กิโลเมตร นักท่องเที่ยวสามารถเดินทางโดยทางเรือ โดยเช่าเรือจากหมู่บ้านบางปู ใช้เวลาเดินทาง ประมาณ 30 นาที หรือจะเดินข้ามเขาตะเกียบเป็นระยะทางประมาณ 430 เมตร จากชายหาด มีทางเดินขึ้นเขาไปยังถ้ำพระยานคร ระหว่างทางมีบ่อน้ำกรุด้วยอิฐดินเผารูปสี่เหลี่ยมคางหมู กว้าง 1 เมตร ลึก 4 เมตร เรียกว่า "บ่อพระยานคร" "ถ้ำพระยานคร" เป็นถ้ำขนาดใหญ่ บนเพดานถ้ำมีปล่องให้แสงสว่างลอดเข้ามาได้ จุดเด่นของถ้ำแห่งนี้ คือ "พระที่นั่งคูหาคฤหาสน์" เป็นพลับพลาแบบจตุรมุข สร้างในสมัยรัชกาลที่ 5 และเป็นตราประจำจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ในปัจจุบัน
อุทยานฯ มีบริการบ้านพักที่บริเวณเขาแดง และที่หาดแหลมศาลา และยังมีบริการเต็นท์ให้เช่า ติดต่อสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ อุทยานแห่งชาติทางทะเล กรมป่าไม้ บางเขน กรุงเทพ
อำเภอเมือง
- ศาลหลักเมือง ประจวบคีรีขันธ์ อยู่ตรงข้ามศาลากลางจังหวัด ถนนสละชีพ เป็นศิลปะแบบลพบุรี
- วัดถ้ำเจาคั่นกระได ตั้งอยู่เชิงเขาบริเวณอ่าวน้อย ก่อนถึงตัวเมืองประจวบคีรีขันธ์ มีทางเข้าแยกจากถนนเพชรเกษม กิโลเมตรที่ 314 เป็นระยะทาง 3 กิโลเมตร ในบริเวณวัดมีถ้ำขนาดเล็กประดิษฐานพระพุทธไสยาสน์
- อ่าวน้อย อ่าวประจวบคีรีขันธ์ อ่าวมะนาว ทั้งสามอ่าวอยู่หน้าเมืองประจวบฯ มีทิวทัศน์สวยงาม เหมาะต่อการออกกำลังกาย เช่น วิ่ง ขี่จักรยานเลียบชายทะเล โดย อ่าวน้อย และ อ่าวประจวบฯ มีถนนเลียบชายหาดเชื่อมโยงถึงกัน อ่าวน้อยมีทิวสนขนานไปกับถนน อ่าวประจวบฯ มีบาทวิถีให้เดินชมทะเลได้อย่างใกล้ชิด ส่วนอ่าวมะนาว ซึ่งอยู่ในเขตกองบินที่ 53 กองทัพอากาศ เป็นหาดที่เหมาะแก่การเล่นน้ำ ตรงข้ามกับหาดเป็นเขาล้อมหมวก นักท่องเที่ยวสามารถเข้าไปพักผ่อนได้ มีร้านอาหารและบริการบ้านพัก
- เขาช่องกระจก เป็นภูเขาขนาดเล็ก มีลิงแสมอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก ทางขึ้นอยู่ด้านหลังศาลากลางจังหวัด มีบันไดขึ้นไปจนถึงยอดเขา เป็นที่ตั้งของวัดเขาช่องกระจก ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ และพระพุทธบาทจำลอง ด้านทิศเหนือของภูเขามีช่องโปร่ง ดูคล้ายกับกรอบของกระจก จากยอดเขา สามารถมองเห็นวิวทิวทัศน์ของตัวเมือง และอ่างทั้งสามได้อย่างสวยงาม
- อุทยานวิทยาศาสจรพระจอมเกล้า ณ หว้ากอ เป็นสถานที่ที่มีความสำคัญทางด้านประวัิติศาสตรของวงการวิทยาศาสตร์ของไทย เนื่องจากพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรางคำนวณไว้ล่วงหน้าว่าจะมองเห็นสุริยุปราคาเต็มดวงที่หว้ากอแห่งนี้ และได้เสด็จมาทอดพระเนตรพร้อมด้วยนักวิทยาศาสตร์ และทูตานุฑูตชาวตางประเทศ เมื่อวันที่ 18 สิงหาคม พ.ศ. 2411 จากตัวเมืองเดินทางมาทางทิศใต้ 12 กิโลเมตร ตามถนนเพชรเกษม ถึงกิโลเมตาที่ 335 - 336 จะมีทางแยกเข้าหว้ากอทางด้านซ้ายมือ
อำเภอทับสะแก
- อุทยานแห่งชาติน้ำตกห้วยยาง มีพื้นที่ครอบคลุมอยู่ในเขตอำเภอเมือง อำเภอทับสะแก และอำเภอบางสะพาน มีพื้นที่ทั้งสิ้นประมาณ 161 ตารางกิโลเมตร หรือ 106625 ไร่ เป็นป่าบนเทือกเขาตะนาวศรีที่ทำ่การอุทยานฯ ตั้งอยู่บริเวณน้ำตกห้วยยาง เป็นน้ำตกขนาดเล็ก มี 7 ชั้น บริเวณอุทยานฯ ร่มรื่นน่าพักผ่อน นอกจากนี้ยังมีน้ำตกขาอ่อน น้ำตกห้วยหินดาด น้ำตกเขาล้าน น้ำตกบัวสวรรค์
** การเดินทาง จากตัวเมืองไปทางทิศใต้ตามถนนเพชรเกษม ถึงกิโลเมตรที่ 350 - 351 มีทางแยกขวาเข้าที่ทำการอุทยานฯ อีกประมาณ 7 กิโลเมตร
- อุทยานแห่งชาติหาดวนกร ชายหาดมีความยาวประมาณ 7 กิโลเมตร เรียงรายด้วยทิวสนเป็นแนวไปตามชายหาด อุทยานฯ อยู่ห่างจากตัวเมืองไปตามถนนเพชรเกษมประมาณ 23 กิโลเมตร มีทางแยกซ้ายประมาณ กิโลเมตรที่ 350 และมีทางเข้าไปอีกประมาณ 3.5 กิโลเมตร ภายในบริเวณอุทยานฯ มีสถานที่น่าสนใจ คือ ลานข่อย เกาะจานและเกาะท้ายทรีย์ (เป็นแหล่งสัมปทานรังนกนางแอ่น และบริเวณรอบเกาะ มีแนวปะการัง)
อุทยานฯ มีบริการเต็นท์ และบ้านพักสำหรับนักท่องเที่ยว ติดต่อได้ที่อุทยานแห่งชาติหาดวนกร
อำเภอบางสะพาน
- อ่าวแม่รำพึง ห่างจากตัวเมืองประจวบ ประมาณ 120 กิโลเมตร ใช้ทางหลวงหมายเลข 4 (ถนนเพชรเกษม) แยกเข้าตัวอำเภอบางสะพานไปประมาณ 17 กิโลเมตร เป็นชายหาดที่สวยงามแห่งหนึ่ง มีถนนเลาะเลยบตลอดแนวชายหาด มีร้านอาหารทะเลบริการนักท่องเที่ยว เหมาะสำหรับการพักผ่อน
- อ่าวบ่อทองหลาง ห่างจากอ่างแม่รำพึงตามถนนเลียบชายหาด ประมาณ 4 กิโลเมตร มีชายหาดโค้งเป็นรูปวงกลม อยู่ริมเชิงเขา หาดทรายขาวและเกาะหินขนาดเล็กตั้งเรียงรายด้านหน้าอ่าว สามารถลงเล่นน้ำได้ บริเวณชายหาดมีร้านขายอาหารและเครื่องดื่มบริการนักท่องเที่ยว
- ตำหนักกรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ ตั้งอยู่บนเขาธงชัย ท้องที่บ้านกรูด ซึ่งแยกจากถนนเพชรเกษมเข้าไปทางซ้าย ประมาณ 16 กิโลเมตร จะพบตำหนักกรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ สวยเด่นเป็นสง่าบนยอดเขาธงชัย หันหน้าออกสู่ทะเล บริเวณรอบ ๆ มีสวยไม้ดอกไม้ประดับ นอกจากนี้บนเขาธงชัยยังเป็นที่ประดิษฐานพระมหาเจดีย์เก้ายอด เป็นจุดชมวิวที่จะเห็นชายหาดสวยงาม
อำเภอบางสะพานน้อย
- เกาะทะลุ เกาะสังข์ เกาะสิงห์ เป็นเกาะที่อยู่ใกล้ ๆ กัน บริเวณรอบ ๆ เกาะ อุดมไปด้วยปะการังสีสวย หาดทรายขาวสะอาด เหมาะสำหรับผู้นิยมดำน้ำชมปะการัง และตกปลา
- สถานีรถไฟหัวหิน สิ่งที่เป็นเอกลักษณ์ของสถานีรถไฟแห่งนี้คือ พลับพลาพระมงกุฎเกล้าฯ เป็นพลับพลาจตุรมุขสร้างขึ้นในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เดิมมีชื่อว่า พลับพลาสนามจันทร์ ตั้งอยู่ในบริเวณพระราชวังสนามจันทร์ จังหวัดนครปฐม พลับพลานี้มีไว้ในการที่พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าฯเสด็จประทับทอดพระเนตร กองเสือป่าและลูกเสือทั่วประเทศทำการฝึกซ้อมยุทธวิธีเป็นประจำทุกปี หลังจากสิ้นรัชสมัยของพระองค์ การรถไฟแห่งประเทศไทยจึงได้รื้อถอนมาเก็บไว้ เพื่อเป็นการรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ ต่อมาในปีพ.ศ. 2511 สมัยพันเอกแสง จุลจาริตต์ เป็นผู้ว่าการรถไฟฯได้พิจารณาเห็นว่าควรนำเครื่องอุปกรณ์ก่อสร้างของพลับพลา สนามจันทร์มาปลูกสร้างขึ้นใหม่ที่หัวหินเพื่อเป็นที่ประทับขึ้นและลงรถไฟของ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว การดำเนินการก่อสร้างนี้ใช้ช่างฝีมือคนไทยและได้มีการทำพิธีเปิดพลับพลาซึ่ง ได้ตั้งชื่อใหม่ว่า “พลับพลาพระมงกุฎเกล้าฯ”เมื่อวันเสาร์ที่ 6 เมษายน 2517 โดยสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี สถานีรถไฟแห่งนี้เป็นที่เชิดหน้าชูตาของชาวอำเภอหัวหินเป็นอย่างมาก และยังเป็นที่เก็บหัวรถจักรไอน้ำเก่าที่การรถไฟสั่งซื้อมาจากประเทศอังกฤษ หัวรถจักรนี้เคยวิ่งให้บริการในเส้นทางรถไฟก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 สถานีรถไฟหัวหินโทร. 0 3251 1073
- ตลาดโต้รุ่งหัวหิน เป็นสีนันยามราตรีของหัวหิน และเป็นแหล่งรวมอาหารนานาชนิด มีนักท่องเที่ยวชาวไทย และชาวต่างประเทศแวะเวียนไปเสมอ นอกจากนี้ยังมีร้านขายของที่ระลึกจำหน่ายอีกด้วย
- เขาตะเกียบ เขาำไกรลาส เป็นภูเขาสองลูกที่อยู่ใกล้กัน อยู่ห่างจำตัวอำเภอหัวหินไปทางทิศใต้ประมาณ 14 กิโลเมตร มีทางแยกซ้ายมือจากถนนเพชรเกษมที่กิโลเมตร 235 เข้าไปประมาณ 500 เมตร เขาตะเกียบเป็นเขาที่ยื่นออกไปในทะเล มีโขดหินสวยงาม เป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปปางห้ามญาติขนาดใหญ่หันหน้าออกสู่ทะเลยนยอดเขามีทางเดินขึ้นไปสามารถชมทิวทัศน์ของท้องทะเลและตัวเืมืองหัวหินได้อย่างชัดเจน
- สวนสนประดิพัทธ์ อยู่ห่างจากหัวหินไปตามถนนเพชรเกษมประมาณ 9 กิโลเมตร โดยมีทางแยกจากถนนเพชรเกษมที่กิโลเมตร 240 เขาไปประมาณ 500 เมตร สวนสนประดิพัทธ์ อยู่ในความดูแลของศูนย์ทหารราบปราณบุรี มีที่พักลักษณะเป็นบังกาโลเรือนแถว และห้องพัก
- เขาเต่า อยู่ห่างจากตัวอำเภอหัวหินประมาณ 13 กิโลเมตร โดยมีทางแยกจากถนนเพชรเกษมกิโลเมตรที่ 243 - 244 เข้าไปอีกประมาณ 1 กิโลเมตร มีรถโดยสารวิ่งระหว่างหัวหิน - สามแยกเขาเต่า บริเวณเขาเต่ามีหาดทรายที่สะอาด และสวยงามอยู่ 2 แห่ง คือ หาดทรายน้อย และหาดทรายใหญ่ นอกจากนี้ยังมีเกาะขนาดเล็กอยู่ไม่ห่างจากชายฝั่งเท่าใดนัก ทับถมกันอยู่มากมาย และยังมีพระพุทธรูปขนาดใหญ่ หันพระพักตร์ออกสู่ทะเล
- น้ำตกป่าละอู ตั้งอยู่ในเขตป่าละอู มีเนื้อที่ประมาณ 273,125 ไร่ อุดมไปด้วยป่าไม้เขียว ชอุ่ม และสัตว์ป่า นานาชนิด ป่าละอูจัดอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาิติแก่งกระจาน มีหน่อยพิทักษ์อุทยานน้ำตกป่าละอูของกรมป่าไม้ ตั้งอยู่ใกล้อ่างเก็บน้ำก่อนถึงตัวน้ำตกประมาณ 2 กิโลเมตร น้ำตกป่าละอู ประกอบด้วย น้ำตกละอูใหญ่ และน้ำตกละอูน้อย ซึ่งไหลลดหลั่นกันอย่างสวยงามถึง 11 ชั้น สามารถลงเล่นน้ำได้ช่วงที่เหมาะแก่การท่องเที่ยวอยู่ระหว่างเดือนพฤศจิกายน ถึงเมษายน
** การเดินทาง จากตลาดหัวหิน มีทางแยกจากถนนเพชรเกษมไปทางทิศตะวันตก ตามทางหลวงหมายเลข 3219 จนสุดถนนราว 63 กิโลเมตร เลี้ยวขวาเข้าหมู่บ้านฟ้าประทานแล้วเดินทางต่อไปอีกราว 4 กิโลเมตร ในกรณีที่ต้องการพักค้างแรม ติดต่อขออนุญาตพักค้างแรมในเขตอุทยานฯได้ที่หน่วยพิทักษ์อุทยสนน้ำตกป่าละอู อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
อำเภอปราณบุรี
- แม่น้ำปราณบุรี นักท่องเที่ยวสามารถนั่งเรือหางยาวชมทัศนียภาพตลอดลำน้ำไปยังปากน้ำปราณบุรีได้ ซึ่งจะผ่านศาลเจ้าพ่อหลักเมือง ศาลเจ้าแม่ทับทิม ไร่สัปรด หมู่้บ้านชาวประมง และชมนกนานาชนิด
- อ่างเก็บน้ำปราณบุรี ตั้งอยู่ที่ตำบลหนองตาแต้ม กิโลเมตรที่ 253 ห่างจากจุดปากทางเข้าถนนเพชรเกษมประมาณ 17 กิโลเมตร และห่างจากที่ว่าการอำเภอปราณบุรี ประมาณ 20 กิโลเมตร อ่างเก็บน้ำปราณบุรีนี้เกิดจากเขื่อนดินสร้างปิดกั้นแม่น้ำปราณบุรี ภูมิประเทศเป็นหุบเขา มีทิวทัศน์ที่สวยงาม
กิ่งอำเภอสามร้อยยอด
- อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด ตั้งอยู่ในเขตอำเภอกุยบุรี และอำเภอปราณบุรี ห่างจากหัวหินลงมาทางใต้ประมาณ 63 กิโลเมตร อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด มีพื้นที่ทั้งหมด ประมาณ 98 ตารางกิโลเมตร หรือ 61300 ไร่ ลักษณะภูมิประเทศประกอบด้วยภูเขาหินปูนสลับซับซ้อน มีที่ราบน้ำท่วมถึงอยู่ริมชายฝั่งทะเล เป็นที่อาศัยของนกนานาชนิด ซึ่งมีมากในช่วงเดือนพฤศจิกายน ถึงกุมภาพันธ์ เป็นอุทยานแห่งชาติประเภทชายฝั่งทะเลแห่งแรกของประเทศไทย มีสถานที่น่าสนใจ ได้แก่
** จุดชมวิวเขาแดง อยู่บนยอดเขาแดง เวลาที่เหมาะแก่การขึ้นชมวิว คือ เวลาประมาณ 05.30 - 07.00 น. เนื่องจากสามารถชมพระอาทิตย์ขึ้น และทัศนียภาพโดยรอบ ๆ ได้อย่างสวยงาม
การเดินทาง ต้องเดินเท้าจากที่ทำการอุทยานฯประมาณ 400 เมตร
** คลองเขาแดง เหมาะต่อการล่องเรือชมทิวทัศน์ และสัตว์นานาชนิดในระบบนิเวศน์ป่าชายเลน เวลาที่เหมาะแก่การล่องเรือ คือ ประมาณ 16.00 - 17.00 น. เพราะอากาศไม่ร้อน และสามารถชมพระอาิทิตย์ตกได้อย่างสวยงาม
** หาดสามพระยา ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ประมาณ 5 กิโลเมตร เป็นหาดทรายขาวสะอาดร่มรื่นด้วยแนวสนทอดยาว 1 กิโลเมตร เหมาะสำหรับเล่นน้ำ และตั้งแคมป์พักแรม
** หาดแหลมศาลา และถ้ำพระยานคร อยู่ที่บริเวณเขาเทียนใกล้บ้านบางปู ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ไปทางทิศเหนือ ประมาณ 17 กิโลเมตร นักท่องเที่ยวสามารถเดินทางโดยทางเรือ โดยเช่าเรือจากหมู่บ้านบางปู ใช้เวลาเดินทาง ประมาณ 30 นาที หรือจะเดินข้ามเขาตะเกียบเป็นระยะทางประมาณ 430 เมตร จากชายหาด มีทางเดินขึ้นเขาไปยังถ้ำพระยานคร ระหว่างทางมีบ่อน้ำกรุด้วยอิฐดินเผารูปสี่เหลี่ยมคางหมู กว้าง 1 เมตร ลึก 4 เมตร เรียกว่า "บ่อพระยานคร" "ถ้ำพระยานคร" เป็นถ้ำขนาดใหญ่ บนเพดานถ้ำมีปล่องให้แสงสว่างลอดเข้ามาได้ จุดเด่นของถ้ำแห่งนี้ คือ "พระที่นั่งคูหาคฤหาสน์" เป็นพลับพลาแบบจตุรมุข สร้างในสมัยรัชกาลที่ 5 และเป็นตราประจำจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ในปัจจุบัน
อุทยานฯ มีบริการบ้านพักที่บริเวณเขาแดง และที่หาดแหลมศาลา และยังมีบริการเต็นท์ให้เช่า ติดต่อสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ อุทยานแห่งชาติทางทะเล กรมป่าไม้ บางเขน กรุงเทพ
อำเภอเมือง
- ศาลหลักเมือง ประจวบคีรีขันธ์ อยู่ตรงข้ามศาลากลางจังหวัด ถนนสละชีพ เป็นศิลปะแบบลพบุรี
- วัดถ้ำเจาคั่นกระได ตั้งอยู่เชิงเขาบริเวณอ่าวน้อย ก่อนถึงตัวเมืองประจวบคีรีขันธ์ มีทางเข้าแยกจากถนนเพชรเกษม กิโลเมตรที่ 314 เป็นระยะทาง 3 กิโลเมตร ในบริเวณวัดมีถ้ำขนาดเล็กประดิษฐานพระพุทธไสยาสน์
- อ่าวน้อย อ่าวประจวบคีรีขันธ์ อ่าวมะนาว ทั้งสามอ่าวอยู่หน้าเมืองประจวบฯ มีทิวทัศน์สวยงาม เหมาะต่อการออกกำลังกาย เช่น วิ่ง ขี่จักรยานเลียบชายทะเล โดย อ่าวน้อย และ อ่าวประจวบฯ มีถนนเลียบชายหาดเชื่อมโยงถึงกัน อ่าวน้อยมีทิวสนขนานไปกับถนน อ่าวประจวบฯ มีบาทวิถีให้เดินชมทะเลได้อย่างใกล้ชิด ส่วนอ่าวมะนาว ซึ่งอยู่ในเขตกองบินที่ 53 กองทัพอากาศ เป็นหาดที่เหมาะแก่การเล่นน้ำ ตรงข้ามกับหาดเป็นเขาล้อมหมวก นักท่องเที่ยวสามารถเข้าไปพักผ่อนได้ มีร้านอาหารและบริการบ้านพัก
- เขาช่องกระจก เป็นภูเขาขนาดเล็ก มีลิงแสมอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก ทางขึ้นอยู่ด้านหลังศาลากลางจังหวัด มีบันไดขึ้นไปจนถึงยอดเขา เป็นที่ตั้งของวัดเขาช่องกระจก ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ และพระพุทธบาทจำลอง ด้านทิศเหนือของภูเขามีช่องโปร่ง ดูคล้ายกับกรอบของกระจก จากยอดเขา สามารถมองเห็นวิวทิวทัศน์ของตัวเมือง และอ่างทั้งสามได้อย่างสวยงาม
- อุทยานวิทยาศาสจรพระจอมเกล้า ณ หว้ากอ เป็นสถานที่ที่มีความสำคัญทางด้านประวัิติศาสตรของวงการวิทยาศาสตร์ของไทย เนื่องจากพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรางคำนวณไว้ล่วงหน้าว่าจะมองเห็นสุริยุปราคาเต็มดวงที่หว้ากอแห่งนี้ และได้เสด็จมาทอดพระเนตรพร้อมด้วยนักวิทยาศาสตร์ และทูตานุฑูตชาวตางประเทศ เมื่อวันที่ 18 สิงหาคม พ.ศ. 2411 จากตัวเมืองเดินทางมาทางทิศใต้ 12 กิโลเมตร ตามถนนเพชรเกษม ถึงกิโลเมตาที่ 335 - 336 จะมีทางแยกเข้าหว้ากอทางด้านซ้ายมือ
อำเภอทับสะแก
- อุทยานแห่งชาติน้ำตกห้วยยาง มีพื้นที่ครอบคลุมอยู่ในเขตอำเภอเมือง อำเภอทับสะแก และอำเภอบางสะพาน มีพื้นที่ทั้งสิ้นประมาณ 161 ตารางกิโลเมตร หรือ 106625 ไร่ เป็นป่าบนเทือกเขาตะนาวศรีที่ทำ่การอุทยานฯ ตั้งอยู่บริเวณน้ำตกห้วยยาง เป็นน้ำตกขนาดเล็ก มี 7 ชั้น บริเวณอุทยานฯ ร่มรื่นน่าพักผ่อน นอกจากนี้ยังมีน้ำตกขาอ่อน น้ำตกห้วยหินดาด น้ำตกเขาล้าน น้ำตกบัวสวรรค์
** การเดินทาง จากตัวเมืองไปทางทิศใต้ตามถนนเพชรเกษม ถึงกิโลเมตรที่ 350 - 351 มีทางแยกขวาเข้าที่ทำการอุทยานฯ อีกประมาณ 7 กิโลเมตร
- อุทยานแห่งชาติหาดวนกร ชายหาดมีความยาวประมาณ 7 กิโลเมตร เรียงรายด้วยทิวสนเป็นแนวไปตามชายหาด อุทยานฯ อยู่ห่างจากตัวเมืองไปตามถนนเพชรเกษมประมาณ 23 กิโลเมตร มีทางแยกซ้ายประมาณ กิโลเมตรที่ 350 และมีทางเข้าไปอีกประมาณ 3.5 กิโลเมตร ภายในบริเวณอุทยานฯ มีสถานที่น่าสนใจ คือ ลานข่อย เกาะจานและเกาะท้ายทรีย์ (เป็นแหล่งสัมปทานรังนกนางแอ่น และบริเวณรอบเกาะ มีแนวปะการัง)
อุทยานฯ มีบริการเต็นท์ และบ้านพักสำหรับนักท่องเที่ยว ติดต่อได้ที่อุทยานแห่งชาติหาดวนกร
อำเภอบางสะพาน
- อ่าวแม่รำพึง ห่างจากตัวเมืองประจวบ ประมาณ 120 กิโลเมตร ใช้ทางหลวงหมายเลข 4 (ถนนเพชรเกษม) แยกเข้าตัวอำเภอบางสะพานไปประมาณ 17 กิโลเมตร เป็นชายหาดที่สวยงามแห่งหนึ่ง มีถนนเลาะเลยบตลอดแนวชายหาด มีร้านอาหารทะเลบริการนักท่องเที่ยว เหมาะสำหรับการพักผ่อน
- อ่าวบ่อทองหลาง ห่างจากอ่างแม่รำพึงตามถนนเลียบชายหาด ประมาณ 4 กิโลเมตร มีชายหาดโค้งเป็นรูปวงกลม อยู่ริมเชิงเขา หาดทรายขาวและเกาะหินขนาดเล็กตั้งเรียงรายด้านหน้าอ่าว สามารถลงเล่นน้ำได้ บริเวณชายหาดมีร้านขายอาหารและเครื่องดื่มบริการนักท่องเที่ยว
- ตำหนักกรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ ตั้งอยู่บนเขาธงชัย ท้องที่บ้านกรูด ซึ่งแยกจากถนนเพชรเกษมเข้าไปทางซ้าย ประมาณ 16 กิโลเมตร จะพบตำหนักกรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ สวยเด่นเป็นสง่าบนยอดเขาธงชัย หันหน้าออกสู่ทะเล บริเวณรอบ ๆ มีสวยไม้ดอกไม้ประดับ นอกจากนี้บนเขาธงชัยยังเป็นที่ประดิษฐานพระมหาเจดีย์เก้ายอด เป็นจุดชมวิวที่จะเห็นชายหาดสวยงาม
อำเภอบางสะพานน้อย
- เกาะทะลุ เกาะสังข์ เกาะสิงห์ เป็นเกาะที่อยู่ใกล้ ๆ กัน บริเวณรอบ ๆ เกาะ อุดมไปด้วยปะการังสีสวย หาดทรายขาวสะอาด เหมาะสำหรับผู้นิยมดำน้ำชมปะการัง และตกปลา
